اهداف سفر هیئت اماراتی به رژیم صهیونیستی

یک ماه پس از امضای توافق عادی‌سازی روابط بحرین و امارات با رژیم صهیونیستی با حمایت و نظارت ایالات متحده آمریکا، اکنون سفرها بین مقامات این کشورها آغاز شده است. از یک سو طی هفتۀ جاری (هفتۀ پنجم مهر ماه) «استیون منوچین»، وزیر خزانه داری ایالات متحده به همراه یک هیئت آمریکایی به سرزمین‌های اشغالی فلسطین، بحرین و امارات سفر کرد. سفری که از روزهای ۱۷ تا ۲۰ اکتبر یعنی ۲۶ مهرماه تا ۲۹ مهرماه به طول انجامید. از سوی دیگر اخیراً منابع آگاه اعلام کردند «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی طی روزهای آینده به امارات و بحرین می‌رود. این اولین سفر نتانیاهو به ابوظبی و منامه است که تاریخ دقیق آن اعلام نشده و منابع مختلف دربارۀ جزئیات آن چیزی فاش نکرده‌اند. همچنین هیئت دولت امارات نیز روز سه‌شنبه (۲۹ مهر ۱۳۹۹) سفری به ریاست وزیر مشاور این کشور به اراضی اشغالی داشت که اولین سفر یک هیئت اماراتی به سرزمین‌های اشغالی پس از امضای توافق صلح در ماه گذشتۀ میلادی میان دو طرف محسوب می‌شود.

حال این پرسش مطرح است که این سفرها با چه اهدافی صورت می‌گیرد و طرف آمریکایی و صهیونیستی به ویژه شخص دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو چه دستورکارهایی را مدنظر دارند؟

در ابتدا باید توجه داشت که یک هم پیمانی راهبردی بین دولت ترامپ و دولت راستگرای افراطی رژیم صهیونیستی یعنی بنیامین نتانیاهو طی ۴ سال گذشته شکل گرفته است. به نوعی که می‌توان گفت دولت آمریکا بیشترین حمایت مالی، نظامی و سیاسی را از این رژیم در سطح منطقه داشته و هزینه‌هایی نیز در قبال این حمایت‌ها پرداخت کرده است. باید به یاد داشته باشیم که در دولت قبلی آمریکا، باراک اوباما از طرح دو دولت در سرزمین‌های اشغالی حمایت و بحث بازگشت به سرزمین‌های قبل از ۱۹۶۷ را مکرراً عنوان می‌کرد. ولی تغییر سفارت رژیم صهیونیستی از تل‌آویو به بیت‌المقدس در دورۀ ریاست جمهوری ترامپ و فروش تسلیحات نظامی پیشرفته به رژیم صهیونیستی نشان داد که دولت کنونی واشنگتن در تلاش است که برتری نظامی این رژیم را در سطح منطقه تثبیت و حفظ کند. در کارزار انتخاباتی، میان جمهوری خواهان به رهبری شخص ترامپ نیز از نزدیکی با رژیم صهیونیستی به عنوان برگ برنده استفاده می‌شود، لذا هرگونه شکست جمهوری خواهان و پیروزی رقیب می‌تواند تزلزلی را در این روابط راهبردی به وجود بیاورد. در نتیجه نتانیاهو و ترامپ به دلیل ترس از باخت در کارزار انتخاباتی در تلاش هستند که هر چه سریعتر به بحث عادی‌سازی روابط برخی از کشورهای عربی و در رأس آن‌ها بحرین و امارات با رژیم صهیونیستی شتاب بیشتری ببخشند. از دیگر سو گسترش دامنۀ اعتراضات در سرزمین‌های اشغالی به دلیل فساد مالی شخص نتانیاهو و همسر وی و گسترش شکاف طبقاتی در جامعۀ یهودی باعث شده است که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برای سرپوش گذاشتن بر این موضوع، بحث عادی‌سازی و برقراری روابط با بحرین و امارات را در برهۀ کنونی با جدیت دنبال کند.

در خصوص آمریکای در آستانۀ انتخابات نیز باید گفت در حال حاضر به دلیل مسائل و مشکلات اقتصادی ناشی از گسترش ویروس کرونا، دولت آمریکا و شخص دونالد ترامپ در بحث رقابت با دمکرات‌ها وضعیت مناسب و قابل اطمینانی ندارند. همچنین ذکر این نکته مهم است که یکی از شعارهای اصلی انتخاباتی ترامپ، برقراری روابط عادی و نزدیک رژیم صهیونیستی با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس بود. در این رابطه ترامپ شخصاً عنوان کرده بود که رژیم صهیونیستی باید از احترام بیشتری در میان ملت‌های عرب برخوردار باشد. در این راستا شاهد بودیم که تلاش‌های جدی از سوی دولتمردان آمریکایی تحت عناوین مختلف برای برقراری روابط رسمی دیپلماتیک میان تل‌آویو با ریاض، منامه و ابوظبی صورت گرفت که فعلاً بحث عادی‌سازی روابط بحرین و امارات علنی شده است. طی سال‌های اخیر بروز برخی موانع جدی باعث شده بود که اعراب و رژیم صهیونیستی نتوانند روابطشان را عادی‌سازی کنند اما بروز تحولات جدید از جمله شکست‌های پی در پی محور عربی - عبری در بحران سوریه و عراق و گسترش محور مقاومت در منطقه باعث شد که ترامپ به زعم خود با هدف پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو و کسب محبوبیت در میان گروه پرنفوذ لابی صهیونیستی؛ آیپک، مجدداً ایجاد روابط میان صهیونیست‌ها و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس را در دستورکار قرار دهد.

در نتیجه می‌توان گفت اهداف اصلی از سفر هیئت آمریکایی به منطقه خلیج‌فارس و سرزمین‌های اشغالی و همچنین سفر احتمالی پیش‌روی بنیامین نتانیاهو به دو کشور امارات و بحرین، از یک سو به ثمر رساندن برنامه صلح و آشتی میان کشورهای مذکور و از سوی دیگر مقابله با مخالفان عادی‌سازی و در رأس آن ایران و نیروهای مقاومت فلسطین و لبنان است. هدف دیگری که می‌توان برای این سفرها متصور بود به زعم این کشورها، مسئلۀ تامین امنیت منطقه‌ای در همکاری با یکدیگر در مقابل به اصطلاح تهدیدات ایران ذکر شده است. در عین حال این سفرها را می‌توان در راستای تشکیل ناتوی عربی – عبری نیز قلمداد کرد. در هر صورت بحث عادی‌سازی روابط برخی از کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی در یک هدف کلان تحت عنوان ایجاد مشروعیت برای این رژیم در سطح منطقه غرب آسیا پیگیری می‌شود؛ موضوعی که رئیس‌جمهور آمریکا نیز بر آن تأکید داشته و مانور می‌دهد مبنی بر اینکه رؤسای جمهور پیشین آمریکا در بحث منازعه فلسطین و رژیم صهیونیستی ناکام ماندند، اما وی موفق به گشایش در این روابط شده است.

منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی

توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»