تلاش فرانسه برای بازیابی نقشی استعماری در لبنان
«احمد دستمالچیان»، تحلیلگر مسائل غرب آسیا با اشاره به اظهارات مداخله‌جویانۀ رئیس‌جمهور فرانسه در دومین نشست کمک اضطراری برای لبنان، خاطرنشان کرد: «فرانسه از زمانی که استعمار غرب آسیا کشورها را تقسیم کرد بر اساس پیمان توافق‌نامه سایکس – پیکو سوریه، لبنان و شامات را سهم خود می‌داند و از آن زمان حضور قوی و جدی در این منطقه دارد و اکنون نیز تلاش می‌کند نفوذ سنتی خود را حفظ کند.»
وی با بیان اینکه فرانسوی‌ها با هم‌پیمانی با مارونی‌ها که هم‌سو و هم آیین هستند، تلاش می‌کنند این حضور را در لبنان حفظ کنند، افزود: «فرانسه می‌خواهد با درک تحرکات اخیری که در لبنان بر اساس خواسته و نیاز روز این کشور در حال وقوع است، موج‌سواری جدیدی انجام دهد. در واقع لبنان نیاز دارد برای اینکه بتواند از وضعیت فعلی که منجر به بن‌بستی شده است خارج شود، از نظر ساختاری تجدیدنظری در ساختار قدیمی که میراث استعمار فرانسه است داشته باشد.» این تحلیلگر مسائل غرب آسیا شکل‌گیری گفتگوی لبنانی - لبنانی به دور از هرگونه دخالت خارجی را راه خروج از بن‌بست و ایجاد ساختارهای جدید عنوان کرد و گفت: «لیکن فرانسه با درک این شرایط، می‌خواهد با موج‌سواری خود را به این مذاکرات تحمیل کند.»
دستمالچیان با اشاره به تهدیدهای مکرون درباره اینکه از ضرورت اصلاحات در لبنان کوتاه نمی‌آییم و ارائه کمک‌های بین‌المللی مستلزم تحقق این خواسته‌ها است، ادامه داد: «اگر فرانسه بخواهد با تحمیل نظر و شروط خود در لبنان اقدامی را به پیش ببرد، بی‌شک به شکست می‌انجامد؛ چراکه اینگونه دخالت‌ها در امور داخلی لبنان، استقلال لبنان و ایستادگی‌اش در برابر فشارها را خدشه دارد می‌کند.» وی به فشارهای خارجی برای تشکیل دولت در لبنان با چینشی خاص اشاره کرد و افزود: «آنچه فرانسه مطرح می‌کند کاملاً مغایر با اهداف تغییر ساختار یا مذاکرات لبنانی - لبنانی است. مکرون با این امید واهی که می‌تواند اقدام مؤثری را در جهت منافع فرانسه انجام دهد، وارد صحنه لبنان شده است. آن‌ها می‌خواهند مقاومت و نقش آن را در صحنه لبنان کمرنگ کنند و یا به طرفداران مارونی خود نقش بیشتری بدهند.»
دستمالچیان تأکید کرد: «این امر چیزی نیست که در لبنان شدنی باشد؛ چرا که معادلات و توازن قدرت در این کشور بسیار ظریف است و هیچ کشوری و یا نیرویی نمی‌تواند آن را به هم بریزد؛ زیرا این معادلات برآمده از نقش قدرت‌های محلی و منطقه‌ای است. لذا شکل فعلی لبنان و قدرت‌هایی که در آن سیطره و اشرافیت دارند به‌گونه‌ای نیست که فرانسه بتواند به تنهای اقدام خاص و مؤثری دربارۀ آن انجام دهد و قطعاً این تلاش‌ها با شکست مواجه می‌شود.» این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به اظهارات مکرون که گفته بود سیاستمداران لبنان باید هرچه سریع‌تر دولت جدید را تشکیل دهند، در غیر این صورت کمکی برای لبنان در کار نخواهد بود، افزایش این فشارها را تا زمان حضور ترامپ در کاخ سفید با هدف تشکیل کابینه دلخواه آن‌ها را قابل پیش‌بینی دانست و ادامه داد: «تنها راه موفقیت لبنان و خروج از بن‌بست فعلی این است که نیروهای مؤثر در لبنان، خود گفت‌وگوهای ملی و داخلی را آغاز کنند و کشورهای مؤثر در آن با درک این شرایط، با همفکری و همراهی به مذاکرات لبنانی - لبنانی کمک کنند. در غیر این صورت اگر دخالت مستقیمی در این کشور انجام شود حتماً شکست خواهد خورد.»
دستمالچیان به اظهارات رئیس‌جمهور فرانسه در خصوص اینکه لبنان هیچ گامی برای اجرای نقشه راه فرانسه در زمینۀ اصلاحات برنداشته است، پرداخت و ضمن تأکید بر استعماری بودن ادبیات آن، اضافه کرد: «نقشه راهی که فرانسه ترسیم کرده است نوعی دخالت آشکار در امور داخلی لبنان است. آن‌ها می‌خواهند قدرت انکارناپذیر هستۀ مقاومت در لبنان را نادیده بگیرند. همان‌طور که آمریکا این کار را کرده است. در حقیقت فرانسه می‌خواهد ابزار اجرایی تحریم‌های آمریکا علیه مقاومت و حزب‌الله باشد.» وی تأکید کرد: «حزب‌الله و مقاومت واقعیت عینی، قوی و مؤثر در معادلات لبنانی است و مگر می‌شود این نقش و حضور را نادیده گرفت و تضعیف کرد. این شروط همان ابزار اجرایی تحریم‌های آمریکایی است که البته با توجه به معادلات قدرت در لبنان به جایی نخواهد رسید.»
این دیپلمات پیشین کشورمان دربارۀ پیامدهای این مداخلات در امور داخلی لبنان، گفت: «یکی از مهم‌ترین پیامدهایی که اقدامات بیجای فرانسه ممکن است در لبنان ایجاد کند، ناامن کردن لبنان به دلیل خلأ قدرت و مشکلات در خدمات‌رسانی به مردم است. با تداوم این وضعیت احتمال اینکه لبنان ناامن شود و دولت نتواند مسئولیت برقراری امنیت را به عهده بگیرد وجود دارد. قطعاً ناامنی لبنان منطقه را به نوعی درگیر می‌کند و این ناامنی حتی به کشورهای اروپایی هم سرایت خواهد کرد.» دستمالچیان با تأکید بر اینکه این ناامنی دامن مسببانش را خواهد گرفت، اضافه کرد: «لبنان نباید ناامن و بی‌ثبات شود و تلاش برای دخالت در این کشور و ممانعت از تشکیل دولت طبق خواست گروه‌های لبنانی اقدامی اشتباه و زیان بار است.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :