واکاوی دلایل و پیامدهای تحرکات نمایشی آمریکا در خلیج فارس
دکتر «طهمورث غلامی»، کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به تشدید تنش‌ها بین ایران و آمریکا طی بیش از یک سال گذشته گفت: «سال گذشته در چنین روزهایی شاهد به شهادت رساندن سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی در عراق توسط نیروهای آمریکایی بودیم و سپس ایران به پایگاه عین الاسد حمله موشکی کرد.» دکتر غلامی در واکاوی شرایط امروز منطقه و تشدید تحرکات نظامی آمریکا گفت: «اخیراً و در هفته‌های پایانی دولت دونالد ترامپ تروریست شاهد هستیم که ایالات متحده آمریکا اقدام به برخی تحرکات نظامی کرده است؛ از جمله طی هفته اخیر تعداد پروازهای هواپیماهای سوخت‌رسان و هواپیماهایی با مأموریت جمع‌آوری اطلاعات در خلیج فارس بسیار زیاد شده است. هواپیماهایی که از العدید قطر یا بحرین بلند می‌شوند، بر فراز آسمان عراق دور می‌زنند و روی خلیج‌فارس تمرین مشترک انجام می‌دهند.»
به عقیدۀ این کارشناس، جنس اقدامات ایالات متحده از ارسال ناو تا فرستادن هواپیماهای B-52 جنس کاملاً تبلیغاتی است. در واقع جنس این تحرکات، تهاجمی و آمادگی برای شروع یک جنگ نیست. ضمن آنکه آمریکایی‌ها نسبت به پیامدهای هرگونه اقدام نظامی علیه ایران و محور مقاومت با خبر هستند، همچنانکه حملۀ موشکی ایران به عین الأسد در پاسخ به ترور سردار سلیمانی، قدرت نظامی ایران را به رهبران کاخ سفید اثبات کرد. وی ادامه داد: «به بیان دیگر آمریکایی‌ها می‌خواهند به گونه‌ای کنش نظامی داشته باشند که طرف مقابل به منافع آن‌ها حمله نکند؛ چرا که طی یکی دو سال گذشته به ویژه پس از ترور سردار سلیمانی واشنگتن همچنان نگران است که اتفاقاتی همچون حمله موشکی ایران به عین الأسد تکرار شود.»
این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه طرف دوم ماجرا، جمهوری اسلامی ایران و گروه‌های عراقی هستند، گفت: «مطمئنا در این شرایط ایران نیز به دلیل شرایط خاص منطقه و ممانعت از آتش افروزی در آن، تمایلی به برخورد و تقابل نظامی ندارد و اگر موضوع انتقام شهادت سردار سلیمانی را هم مدنظر داشته باشیم، این انتقام بعید است در کمتر از سه هفتۀ آتی از روی کار آمدن دولت جو بایدن اتفاق بیفتد. هرچند که جمهوری اسلامی ایران حق انتقام سردار سلیمانی از آمریکا را برای خود محفوظ می‌دارد، همچنانکه مقامات سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی ایران در روزهای گذشته بر آن تأکید کرده‌اند.» دکتر غلامی با اشاره به این موضوع که در عراق گروه‌های شبه‌نظامی بسیار زیاد هستند و دولت مرکزی قادر نیست تمام این گروه‌ها را در کنترل خود داشته باشد، گفت: «این احتمال وجود دارد که برخی از این گروه‌ها که با ایران هم مرتبط نیستند به صورت خودسرانه اقدامی انجام دهند و بخواهند زمینۀ تنش بین ایران و آمریکا را بالا ببرند. به همین دلیل هفتۀ گذشته هیئتی از طرف نخست‌وزیر عراق به ایران سفر کرد و رایزنی‌هایی بین طرفین صورت گرفت.»
وی تأکید کرد: «به نظر می‌رسد که هم اکنون جمهوری اسلامی در هماهنگی با دولت بغداد، در حال نظارت بر رفتار برخی گروه‌های عراقی است تا آن‌ها به صورت خودسرانه اقدامی نکنند.» وی در جمع‌بندی نگاه ایران و آمریکا به ایجاد تنش و جنگ در منطقه گفت که به نظر می‌رسد از طرف آمریکا و از طرف ایران انگیزه‌ای برای جنگ وجود ندارد.» کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه تنش‌آفرینی در منطقه یک طرف فرعی و سوم هم دارد، ادامه داد: «شاید برخی کشورهای منطقه یا گروه‌ها مایل باشند که سطح تنش بین تهران و واشنگتن را بالا ببرند. در این راستا ممکن است عربستان با رژیم صهیونیستی همکاری‌هایی داشته باشد و در عراق گروه‌هایی که با جمهوری اسلامی ایران یا شیعیان مخالف هستند با پرچم این گروه‌های شیعی و با نام آن‌ها به سفارت یا منافع آمریکا حمله کنند تا زمینۀ تشدید تنش بین ایران و آمریکا را افزایش دهند.»
وی تأکید کرد: «هدف آن‌ها از چنین اقداماتی این است که این برخورد هرچند محدود، کار را برای جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در مواجهه با ایران دشوارتر کند و وی نتواند به راحتی به وعده‌هایی که در مورد ایران و بازگشت به برجام داده عمل کند.» این کارشناس در نهایت تأکید کرد که اگر بر مبنای موضع‌گیری مقامات آمریکا، توئیت‌های دکتر ظریف و نامه ایران به سازمان ملل بخواهیم یک ارزیابی از اوضاع داشته باشیم باید گفت که نوعی تقابل لفظی و تقابل در حد گفتار و حرف بین تهران و واشنگتن در جریان است و این جنگ لفظی شاید کمی جدی به نظر برسد، اما در عرصۀ عمل هم ایران و هم آمریکا بسیار محتاط عمل می‌کنند.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :