اهداف فرانسه و آلمان از احیای مذاکرات سازش
بازگشت دمکرات‌ها به کاخ سفید می‌تواند نقطۀ امیدوارکننده‌ای برای دولت‌های اروپایی و با هدف احیای نقش منطقه‌ای آن‌ها در غرب آسیا و پیشبرد اهداف سیاسی‌شان در این منطقه راهبردی باشد، که در جوار مرزهای اروپا قرار گرفته است.
«مرتضی مکی»، کارشناس مسائل اروپا دربارۀ حمایت وزیران خارجه فرانسه و آلمان در خصوص از سرگیری روند موسوم به صلح رژیم صهیونیستی و فلسطینیان با هدف حمایت از تشکیل کشوری برای فلسطینیان گفت: «تحرکات سیاسی دولت‌های اروپایی در قبال مسائل غرب آسیا در هفته‌های اخیر به تغییر و تحولاتی که در آمریکا پس از سوم نوامبر شاهد آن هستیم باز می‌گردد، چرا که جو بایدن دمکرات در تاریخ ۲۰ ژانویه مراسم تحلیف را انجام خواهد داد و جانشین دونالد ترامپ تروریست می‌شود.»
مکی ادامه داد: «دونالد ترامپ در دورۀ ۴ ساله ریاست‌جمهوری‌اش با رویکردهای یک‌جانبه‌گرایانه‌ای که در حمایت از رژیم صهیونیستی در پیش گرفته بود، در اصل پروژه روند مذاکره سازش طی سه دهه گفت‌وگوهای چند جانبه را به چالش کشید و تقریباً از بین برد.» به گفتۀ این کارشناس، به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی، انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس و موضوع الحاق سرزمین‌های اشغالی ۱۹۶۸ به رژیم صهیونیستی، همه و همه، مواردی بود که دولت آمریکا در چند سال اخیر آن‌ها را عملیاتی ساخت. در این بین دولت‌های اروپایی همواره سعی داشتند یک رویکرد میانجی‌گرایانه و بی‌طرفانه‌ای نسبت به اشغال فلسطین داشته باشند و موضوع احیای دولت ملت و دو دولت را پیگیری کنند.
مکی دربارۀ رویکرد فعلی دولت‌های اروپایی دربارۀ مسئلۀ فلسطین گفت: «روند مذاکرات سازش طی چند دهه گذشته در همین چارچوب دنبال می‌شد و هرچند به بن‌بست رسیده بود، اما دولت‌های اروپایی با توجه به ملاحظاتی که نسبت به سرنوشت ملت فلسطین داشتند، تلاش برای احیای آن را در دستور کار قرار داده‌اند.» این کارشناس مسائل اروپا با اشاره به اینکه دمکرات‌ها معتقد به سیاست چندجانبه‌گرایی در مسائل غرب آسیا هستند، افزود: «مقامات اروپایی به رویکردهای غرب آسیاییِ ترامپ انتقادات جدی داشتند؛ خصوصاً دربارۀ رژیم جعلی صهیونیستی و تجاوزهای این رژیم در سرزمین‌های فلسطینی.» وی در مقایسه رویکرد جمهوری‌خواهان و دمکرات‌ها در مورد سیاست‌های غرب آسیاییِ آمریکا نیز توضیح داد: «شاید از جهت منظومۀ فکری، میان جمهوری‌خواهان و دمکرات‌ها در مورد سیاست غرب آسیایِ آمریکا اشتراک نظر گسترده‌ای وجود نداشته باشد، اما در مورد چگونگی دستیابی به اهداف سیاست خارجی آمریکا در منطقۀ غرب آسیا به لحاظ تاکتیکی اختلاف‌نظرهای اساسی بین این دو جریان وجود دارد و دولت‌های اروپایی با توجه به این اختلاف‌نظرها و رویکردهای چندجانبه‌گرایانه‌ای که دمکرات‌ها همواره در پیشبرد سیاست غرب آسیاییِ آمریکا در همسویی با اروپا داشتند، تحرکات سیاسی وسیعی را انجام دادند تا بتوانند به نوعی مذاکرات سازش را احیا و سیاست غرب آسیاییِ دولت‌های اروپایی را پررنگ‌تر کنند.»
وی ادامه داد: «به هر حال ترامپ با اقداماتی که در منطقۀ غرب آسیا طی ۴ سال اخیر انجام داد، عملاً دولت‌های اروپایی را به حاشیه راند و نقش آن‌ها را در روند تحولات سیاسی این منطقه کمرنگ کرد.» مکی تأکید کرد: «در این بین بازگشت دمکرات‌ها به کاخ سفید می‌تواند نقطۀ امیدوارکننده‌ای برای دولت‌های اروپایی و با هدف احیای نقش منطقه‌ای آن‌ها در غرب آسیا و پیشبرد اهداف سیاسی‌شان در این منطقۀ راهبردی در جوار مرزهای اروپا شود.» مکی معتقد است بازگشت به سیاست‌های غرب آسیایی آمریکا پیش از دورۀ ترامپ به آسانی انجام نمی‌شود و حتی شاید در برخی موارد این بازگشت غیرممکن باشد.
وی ادامه داد: «به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم جعلی صهیونیستی پیش از این و ۲۰ سال پیش در کنگره تصویب شده بود، اما رؤسای جمهور آمریکا همواره تلاش می‌کردند تا با توجه به ملاحظاتی که برای پیشبرد مذاکرات سازش در منطقه غرب آسیا داشتند، این موضوع را به تعویق بیندازند، اما با روی کار آمدن ترامپ، وی این امر را محقق کرد و در حال حاضر نیز بعید به نظر می‌رسد که جو بایدن بخواهد از این موضوع عقب‌نشینی کند، زیرا به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم جعلی صهیونیستی بر اساس مصوبه کنگره صورت گرفته است.» مکی با اشاره به اینکه مسیر آمریکا و بایدن برای احیای مذاکرات سازش بسیار دشوار و پیچیده خواهد بود، تأکید کرد: «این منطقۀ غرب آسیا با غرب آسیایِ ۴ سال پیش که ترامپ به قدرت رسید، تفاوت‌های زیادی دارد و باید ببینیم که جو بایدن آیا قصد دارد و اساساً می‌تواند با در پیش گرفتن سیاست‌های چندجانبه گرایانه و مذاکرات سازش عملاً با این‌گونه اقدامات نتانیاهو و ترامپ به صورت اساسی و بنیادین مقابله کند.» به گفتۀ این کارشناس، مسائلی که می‌توانست مبنای مذاکرات فلسطین و رژیم صهیونیستی باشد، عملاً از بین رفته و تشکیلات خودگردان فلسطین دیگر چیزی روی میز ندارد که بخواهد بر اساس آن با صهیونیست‌ها به مذاکره بپردازند.
مکی ادامه داد: «اکنون عملاً بیت‌المقدس به اشغال کامل صهیونیست‌ها درآمده، موضوع شهرک‌سازی‌ها از سوی ترامپ تقریباً رسمیت پیداکرده و نتانیاهو تلاش‌های گسترده‌ای برای الحاق بلندی‌های جولان به خاک رژیم صهیونیستی انجام داده است.» وی معتقد است با در نظر گرفتن این‌گونه مسائل بعید به نظر می‌رسد که اکنون تل‌آویو به عقب بازگردد و لذا مواضع سرسختانۀ این رژیم، مسیر را برای بایدن و کشورهای اروپایی حامی مذاکرات سازش بسیار دشوار و پیچیده خواهد کرد. مکی در نهایت درباره چشم‌انداز تلاش‌های اروپا در جهت احیای روند سازش و راهکار دو دولتی تأکید کرد: «اروپا امیدوار است که با همراهی و همسویی دولت دمکرات در آمریکا بتواند فشار مضاعفی را بر رژیم صهیونیستی وارد آورد تا بلکه رژیم صهیونیستی از بخشی از سیاست‌های تجاوزکارانه‌شان در ۴ سال گذشته عقب‌نشینی کنند و مذاکرات سازش احیا شود.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح:
«گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :