تحولات میدانی در یمن و چشم‌انداز مبهم مذاکرات صلح
تحولات میدانی در یمن و چشم‌انداز مبهم مذاکرات صلح
«احمد حاجی صادقیان»، تحلیلگر مسائل یمن با اشاره به تحولات میدانی و سیاسی در یمن و همچنین تلاش برخی کشورها، مانند عمان، برای ایفای نقش میانجی گرانه برای حل بحران یمن، اظهار داشت: «پس از روی کار آمدن بایدن تلاش‌های آمریکا برای پایان دادن به بحران یمن افزایش یافت و حتی نماینده ویژه در امور یمن منصوب شد و سعی کردند مذاکرات را توسعه دهند و با استفاده از واسطه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای این بحران را به سمت حل شدن پیش ببرند.» وی با بیان اینکه متأسفانه در ماه اخیر تحولات به سمتی رفت که شاهد بودیم این تلاش‌ها نتیجه نداد، افزود: «هیئت عمانی به ریاست وزیر خارجه عمان در سفری به صنعا و دیدار با مقامات انصارالله توافقاتی صورت دادند، اما این توافقات به نتیجه نرسید.»
این تحلیلگر مسائل یمن به گزارش رویترز در خصوص اظهارات دو منبع در انصارالله یمن اشاره کرد که گفته بودند ائتلاف عربستان و انصارالله در آستانۀ توافق صلح هستند و در عین حال گفت: «با توجه به برآیند تحولات سیاسی و میدانی به نظر می‌رسد واسطه‌گریِ عمان مورد پذیرش سعودی نبوده است. ازجمله آقای «حمید عاصم»، یکی از اعضای هیئت مذاکره‌کننده انصارالله، در گفت‌وگویی با شبکۀ العالم، اشاره کرد که این مذاکرات به نتیجه‌ای نرسیده و انصارالله حدود ۴۰ روز عملیات مأرب را متوقف کرد تا وضعیت مذاکرات صلح مشخص شود، اما ائتلاف و دولت هادی حاضر به توافق نیستند.» به گفتۀ این کارشناس مسائل یمن؛ این خبر که از سوی رویترز منتشر شد صرفاً در جهت جوسازی رسانه‌ای علیه انصارالله بود تا بدون اشاره به کارشکنی‌های ائتلاف در روند پایان بحران یمن، ائتلاف سعودی را صلح‌طلب و انصارالله را طرف جنگ‌طلب و مخالف صلح نشان دهد.
حاجی صادقیان ادامه داد: «در این مذاکرات به انصارالله گفته شده اجازۀ بازگشایی فرودگاه را نمی‌دهند و فقط بندر الحدیده تحت نظارت ائتلاف سعودی و دولت الهادی می‌تواند بازگشایی شود. این مسئله برخلاف توافقات هیئت عمانی با انصارلله در صنعا بوده و باعث شد انصارالله اعلام کند مذاکرات به نتیجه نرسیده است.» وی به گزارش روزنامۀ الاخبار لبنان در خصوص اینکه عربستان به وعده‌های شفاهی خود به طرف عمانی دربارۀ موافقت با جدا کردن مسائل انسانی از دیگر امور پایبند نمانده است، تأکید کرد: «احتمالاً با توجه به برآیند تحولات میدانی، فعال شدن جبهه‌ها و حملات اخیری که دو طرف در چند روز اخیر داشته‌اند، باید منتظر دور دیگری از افزایش تنش خصوصاً در جبهۀ مارب و حملات موشکی و پهپادی انصارلله به مواضع سعودی و ائتلاف بود.»
مدیر میز یمن اندیشکده مرصاد با اشاره به انتقادات رئیس هیئت مذاکره کننده و سخنگوی رسمی انصارلله از درج نام این گروه در لیست سیاه سازمان ملل و اینکه آمریکا در توقف جنگ و رفع محاصره یمن جدی نیست و تنها به دنبال اجرای طرح‌هایش در این کشور است، افزود: «با رفتن هیئت عمانی به صنعا، چشم‌انداز توقف جنگ روشن شده بود و همه منتظر اتفاق جدی در این جهت بودند، اما در روزهای اخیر با اظهارات مقامات سیاسی دولت هادی و همچنین دولت صنعا روشن شد این مذاکرات به نتیجه‌ای نرسیده است.»
صادقیان ضمن تشریح خواسته‌های مورد تأکید انصارالله در جریان مذاکرات برای تحقق حقوق مردم یمن، اظهار داشت: «انصارالله از ابتدا اعلام کرده بود باید محاصره برداشته، آتش‌بس جامع اجرا و حملات سعودی به طور کامل به همۀ مناطق یمن متوقف شود. بعد از آن هم مذاکرات سیاسی گروه‌های یمنی شکل بگیرد. درخواست انصارالله از ابتدا همین بوده است.» وی ادامه داد: «باز شدن بندر الحدیده و فرودگاه صنعا باید در راستای برداشته شدن محاصره صورت گیرد، اما سعودی‌ها و دولت هادی حاضر به پذیرش آن نیستند؛ آن‌ها نگران‌اند با توجه به اینکه انصارالله دست برتر را بر روی زمین و میدان دارد، اگر محاصره برداشته شود می‌تواند پیشروی‌هایش را تکمیل و مواضعش را تقویت کند و سهم بیشتری از حاکمیت آیندۀ یمن درخواست نماید. مسئله‌ای که سعودی‌ها حاضر نیستند آن را بپذیرند.» این کارشناس مسائل یمن افزود: «به نظر می‌رسد دوره‌ای که پیشنهاد‌های صلح از سوی آمریکا و غرب بسیار جدی شده بود، هم‌زمان با جدی شدن سقوط مأرب به دست انصارالله بود. هر زمان انصارالله پیشروی‌هایش را تشدید می‌کند و به موفقیت میدانی نزدیک می‌شود، پیشنهاد‌های صلح نزدیک‌تر می‌شود و برعکس هر زمان که انصارلله در میدان اقداماتش را متوقف می‌کند و منتظر مذاکره و پیشنهاد‌های صلح می‌شود از جدیت این پیشنهاد‌ها کاسته می‌شود. در واقع پیشنهاد‌ها را بی‌اعتبار و مواضع پیشین خود را تکرار می‌کنند.»
حاجی صادقیان تأکید کرد: «سعودی‌ها حاضر نیستند انصارالله را به عنوان بخشی از حاکمیت در آیندۀ یمن بپذیرند و این گروه به عنوان یک قدرت سیاسی و اجتماعی تثبیت شده در یمن باقی بماند و از سوی دیگر هم سعی می‌کنند در موارد مختلف مانع پیش روی سیاسی و نظامی آن شوند.» وی در خصوص چشم‌انداز جنگ در یمن و وضعیت توافقات صلح، گفت: «در کوتاه مدت چشم‌اندازی برای صلح و پایان جنگ وجود ندارد، مگر اینکه در مختصات کلی تحولات سیاسی و میدانی در یمن تغییراتی جدی رخ دهد که در دورۀ دو - سه ماه آینده به نظر نمی‌رسد امکان‌پذیر باشد. از آنجا که پروندۀ یمن مستقیماً به امنیت ملی سعودی‌ها مربوط است، به نظر نمی‌رسد سعودی‌ها تصمیمی بر عقب‌نشینی از مواضعشان داشته باشند. از سوی دیگر انصارالله هم چون نمی‌تواند تضمینی برای آینده‌اش بگیرد حاضر نیست عقب‌نشینی کند.» این تحلیلگر مسائل یمن به وعده‌های تیم بایدن نسبت به پایان جنگ در این کشور پرداخت و اضافه کرد: «یکی از اصلی‌ترین متغیرهایی که دیدگاه آمریکا را دربارۀ پرونده یمن تشکیل می‌دهد منافع سعودی‌ها است. آمریکا به سمتی حرکت نمی‌کند که منافع این کشور را به شکل جدی تحت‌الشعاع قرار دهد. عربستان هم حاضر نیست در پروندۀ یمن امتیاز جدی به انصارالله بدهد. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد شعارهای تبلیغاتی که از سوی تیم بایدن شاهد بودیم به نتیجه نرسد.»
وی افزود: «اخیراً شاهد بودیم دولت بایدن از یک سو انصارالله را از فهرست گروه‌های تروریستی خارج کرد، اما از سوی دیگر در هفته‌های گذشته شبکه اقتصادی مرتبط با انصارالله را تحریم کرد. این نشان می‌دهد حرکت دولت بایدن هم به سمت حل مسئله و به رسمیت شناختن انصارالله که نمایندۀ حداقل دو - سوم جمعیت یمن است، نبوده و بیشتر این مسئله را با منافع عربستان هماهنگ می‌کند. به این دلیل هم نسبت به رویکرد دولت بایدن برای پایان این درگیری‌ها نمی‌شود مطمئن و خوش‌بین بود.»
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح: «گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :