کاهش قیمت نفت؛ تهدید عربستان توسط ترامپ
مدتِ کوتاهی پس از شکستِ اوپک پلاس برایِ کاهش عرضه نفت به بازار در نتیجه عدمِ همراهیِ روسیه، «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور تروریست آمریکا توئیت کرد که با «محمد بن‌سلمان»، ولیعهد عربستان صحبت کرده تا با روسیه به توافق برسد. در نتیجه این سیگنالِ ترامپ مبنی بر افزایشِ احتمالِ توافق بین روسیه و عربستان برای کاهش ۱۰ میلیون بشکه‌ایِ تولید روزانه نفت، قیمت جهانی نفت به بالایِ ۳۰ دلار صعود کرد.
به فاصله‌ای بسیار اندک از توئیتِ ترامپ، عربستان از کشورهای اوپک پلاس و سایر تولیدکنندگان نفت دعوت کرد تا با تشکیلِ جلسه، به یک راه حل عادلانه منجر به ثباتِ بازار دست پیدا کنند. پس از این رخداد، قیمت نفت به مرز ۳۳ دلار برای هر بشکه افزایش یافت. هرچند که این تحولاتِ قیمتی، پایان جنگ نفتی بین روسیه و ایالات متحده نیست، اما ترامپ به شدّت تلاش می‌کند که هم از مجرایِ تقاضای بازار و هم ابزارهای فشار به عواملِ عرضه نفت، شرایط را به نفع خود تغییر دهد.
قیمت بالای نفت از این جهت برای ترامپ اهمیّت دارد که باعث صرفه اقتصادی تولید و استخراجِ نفت شیل می‌شود؛ عاملی که باعثِ تبدیل ایالات متحده به مهم‌ترین صادرکننده نفت خام در جهان شده است.
بازار نفت به شدت به انتظاراتِ آتی از شرایط بازار حساسیت دارد و حتی اظهارنظرهایِ سیاسی نیز موجب کاهش یا افزایش قیمت نفت خام می‌شود. به همین دلیل بود که پس از توئیت ترامپ درباره احتمالِ توافق روسیه و عربستان برای کاهش عرضه نفت، قیمت جهانی نفت خام اندکی صعود کرد در حالی که پیشتر، شکست در توافقِ کاهش عرضه در میانِ اعضاء از یک سوی و اثر بحرانِ همه‌گیری جهانی کرونا روی انتظارِ کاهش تقاضای نفت از سوی دیگر، قیمتِ نفت را در مسیر تنزل قرار داده بود.
اما راهبرد ترامپ برای کاهش عرضه نفت و افزایش قیمت آن فقط به ارسالِ سیگنال محدود نمی‌شود. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین حربه ترامپ در اعمال فشار به عربستان برای کشاندنِ روسیه به سمت توافق کاهش تولید، تهدید به اعمالِ تعرفه گمرکی روی واردات نفت از این کشور است.
این راهبرد برای ترامپ دو مزیت دارد:
نخست سیاستِ اعلامی حمایت از کارگران حوزه انرژی را دنبال می‌کند تا در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری، محبوبیت بیشتری برای خود دست و پا کند و چهره یک قهرمان اقتصادی را از خود ارائه دهد. با این سطح از قیمتِ نفت، این کارگران در معرضِ اخراج از کار قرار دارند چون برخی از شرکت‌هایِ مهم نفتی آمریکا ورشکست می‌شوند. هرچند که امریکن پترولیوم و یک شرکت پتروشیمی دیگر به ترامپ اعلام کرده‌اند که اعمالِ تعرفه به واردات نفت موجب افزایش هزینه آن‌ها و فشار به آن‌ها می‌شود، اما تجربه جنگ تجاری ترامپ با اقتصادهایِ بزرگ دنیا نشان می‌دهد که او به دنبال نشان دادن یک تهدید معتبر برای رسیدن به هدفِ خود یعنی کاهش تولید نفت است.
دوم، آمریکا با فشار به عربستان، رویِ روسیه فشار مضاعف ایجاد می‌کند و برتری خود در جنگِ نفتی با این کشور را تضمین می‌کند. هر چند که در سال گذشته (سال ۱۳۹۸)، ایالات متحده یک میلیون بشکه نفت از روسیه و عربستان وارد کرده است، اما برایِ ترامپ، جایگاه بالای جهانی در صادرات نفت خام اهمیت بیشتری دارد و راهبردهایش نشان می‌دهد که حاضر است هزینه آن را نیز بپردازد.
در حال حاضر قیمت نفت خام به اندازه ۳۲ دلار با قیمت نفت خام در پایانِ سال ۲۰۱۹ فاصله دارد و به نظر می‌رسد که شروعِ دوره رکود کرونایی زمینه کاهش تقاضا برای واردات نفت خام را ایجاد کند. در این صورت، اگر کاهش عرضه نیز اتفاق بیفتد شاید در طیِ ماه‌های آتی، قیمت جهانی نفت به میزانِ بیشتری افت کند و همه چیز به چشم‌انداز کنترلِ همه‌گیری جهانی کرونا و شروع دوره بازسازی اقتصاد جهانی بستگی دارد. هرچند که چین خود را اولین اقتصاد رسته از بحران کرونا معرفی می‌کند اما احتمال عدم گرفتاری چین در عوارضِ رکودی کرونا اندک است و در صورتی که تحولِ دیگری رخ ندهد، پر شدن این فاصله ۳۲ دلار اندکی دور به نظر می‌رسد.
منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی
توضیح:
«گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»
نظر شما :